باتوجه به تجربه بنیاد ملی بازی های رایانه ای در زمینه سرمایه گذاری و بازارپردازی برای بازیهای رایانهای، نیاز به توسعه و اکوسیستمسازی استارتاپی این حوزه می باشد، تا یک نهاد متولی امر، برنامههای مشوقانهای طراحی نماید تا در کنار آن، دیگر بازیگران نیز تحریک به کنش و سرمایهگذاری شده و مسیر بلندمدت توسعه اکوسیستم آغاز گردد.
نمایشگاه و فرصت سرمایه گذاری برای بازی های رایانه ای با رویکرد ارائه بازی های فعال و جذب سرمایه گذار به شرح ذیل برگزار می شود:
1- مشارکت و سرمایه گذاری در تبلیغات، ارائه و پویش های منجر به توسعه بازار
2- مشارکت در به روز آوری بازی های موفق
3- مشارکت و سرمایه گذاری برای بهبود کیفی و فنی بازی های موفق
4- مشارکت و خرید بازی های نوپا
5- مشارکت در طرح و ایده برای تولید بازی
6- مشارکت برای استفاده از فناوری های بازی برای تولید محتوای مطلوب در فضای مجازی
7- معرفی فرصت ها و استعدادها برای شرکت های تامین سرمایه، صندوق های نوآوری و شکوفایی و همچنین ساز و کارهای عمومی نظام در زمینه حمایت از شرکت های دانش بنیاد
بدین منظور چندین زیرساخت و فرآیند لازم است تا بتوانیم به خروجی مناسب دست پیدا کنیم. در ادامهی این طرح به صورت مختصر به این نیازمندیها و فرآیندهای عملیاتی اشاره خواهیم کرد.
این نیازمندیها در حوزه زیرساخت به ۲ دستهی کلی تقسیم بندی میشوند:
1- نهاد پیشران: در توسعهی اکوسیستم، یکی از اصلیترین مباحث، همکاری با تمامی بازیگران با سلائق و استراتژیهای مختلف است. چراکه همکاریهای انتخابی منجر به تبدیل شدن نهاد به یک بازیگر دیگر در کنار سایرین شده و فرآیند اکوسیستمسازی آغاز نخواهد شد. به این مدلهای پیشران، شتابدهنده اکوسیستم میگویند. در این خصوص معمولا یک نهاد جدید که سابقهای نداشته است، از سوی نهاد دولتی متولی، تاسیس میشود که بتواند حرفهای جدید و فرآیندهای جدید را به اکوسیستم معرفی کرده و همچنین از چابکی لازم برای تطبیق خود با تغییرات مبهم و پیش روی اکوسیستم را داشته باشد، لذا در نظر است مجموعه ای ذیل بنیاد ملی بازیهای رایانهای تشکیل شود که به صورت تخصصی ماموریت مذکور را پیش برده و همچنین از جنس و بدنه استارتاپی و اکوسیستمی که خواهان ساخت آن است باشد.
2- توان سرمایهای و هزینهای: از اصلی ترین پیشرانهای توسعه اکوسیستم نوآوری (همانگونه که در تمامی اکوسیستمهای دنیا شاهد آن هستیم) سرمایهگذاری خطرپذیر است. بدین شکل که سازمان دولتی متولی، سرمایه خود را به عنوان تسهیلکننده سرمایهگذاری درکنار بخشهای خصوصی و شبه دولتی قرار داده تا بتواند اهرمی برای افزایش سرمایهگذاری و تامین منابع مالی بیشتر باشد. از آن سمت، هرچه میزان و سرعت سرمایهگذاری بالاتر رود، کارآفرینان بالفعل و بالقوهی بیشتری حول نهاد و جریان جمع شده و فرآیند اکوسیستمسازی تسریع خواهد شد. این امر جز با همراه کردن دیگر سرمایهگذاران ممکن نخواهد بود. اما ذکر یک نکته قابل تامل است و اینکه برای شروع فرآیند و برای بازهای حداقل ۲ سال نمی توان از بخش خصوصی انتظار ورود گسترده به این فرآیند را داشت. در این بازه نیاز به حمایت بیشتر سازمان دولتی دارد، از این رو برای شروع و برای بازهی یک سال اول مبلغ ۱۰ میلیارد تومان برای سرمایهگذاری پیشبذری و بذری پیش بینی شده است. این مبلغ با مدلهای مختلفی که در ادامه ذکر خواهد شد (مانند صندوق و رویداد) قابل جمعآوری و سرمایهگذاری می باشد. همچنین چون این نهاد با نگاه یک بنگاه اقتصادی ایجاد نشده و در کوتاه و میانمدت نمیتوان انتظار درآمدزایی از این نهاد را به صورت گسترده داشت، نیاز به یک بنیهی قوی مالی برای هزینهکرد و هموار کردن موانع توسعه اکوسیستم خواهد بود. در این خصوص می توان از زیرساختهای ایجاد شده توسط دیگر نهادهای مشابه، مانند آنچه که در ۱۰۰استارتاپ ایجاد شده است، استفاده نمود و هزینهها را کاهش داد. مبلغ مورد نیاز برای یک بازه یک ساله پس از مذاکرات دقیقتر قابل ارائه است.
فرآیندهای اصلی نهاد پیشران نیز به ۳ دستهی اصلی تقسیمبندی میشود:
1- جمع کردن بازیگران حول نهاد: اصلیترین فرآیندی که تا انتهای این مسیر نیاز است، درگیر کردن بازیگران مختلف در برنامههای متفاوت طراحی شده توسط این نهاد است. هر یک از بازیگران نیازهای مختلف و همچنین توانمندیهای مختلفی دارند که نهاد پیشران موظف است (برای پیشبرد اهداف خود) نیازمندیهای گوناگون ایشان را تامین نموده و از توانمندیهای ایشان به نحو مطلوب استفاده نماید تا همهی آنها احساس درگیری در فرآیند توسعه را داشته و خود را جزئی از این جریان دانسته و در بلندمدت همکاریهای لازم را داشته باشند. از مهم ترین بازیگران حوزه بازیهای رایانهای میتوان به بنیاد ملی بازیهای رایانهای، گیمرها، ناشران حوزه بازی، صندوقهای سرمایهگذاری حوزه صنایع خلاق، رسانههای تخصصی و... اشاره کرد. طبق تجربیات انباشته، بهانههای مختلفی که در ذیل ذکر میشود قابلیت دستیابی به آنچه در این بند ذکر شد را برای اکثر بازیگران اکوسیستم فراهم مینماید:
· صندوق GP: این صندوق به منظور جمعآوری سرمایههای خرد مجموعههای بزرگی است که به دلایل مختلف توان فعالیت در لایه بذری را نداشته اما منابع مالی و تمایل فعالیت در آن حوزه را دارند.
· رویداد سرمایهگذاری: این فرآیند مناسب آن دسته از سرمایهگذارانی است که تمایل به ایجاد برندینگ برای خود و یا ارزیابی گستردهی تیمهای یک حوزه یا جغرافیای خاص را دارند. همچنین بهانهی خوبی برای درگیر کردن تمامی استارتاپهای حوزه و همچنین فعالین و رسانهها می باشد.
· رویدادهای ترویجی: این فرآیند مختص آن بازیگرانی است که به هر دلیل تمایل به ایجاد گفتمانی خاص برای دستیابی به هدف خاصی را دارند. این رویدادها در نهایت منجر به شبکهسازی و گفتمانسازی در راستای توسعهی اکوسیستم خواهد شد.
· رویدادهای آموزشی: یکی دیگر از ابزارهای توسعه اکوسیستم، ایجاد آموزشهای لازم به علاقهمندان، علیالخصوص کارآفرینان بالقوه ایست که با دیگر ابزارهای توسعهی اکوسیستم یا علایق شخصی جذب این حوزه شده و نیاز است تا ایشان را به بازیگر بالفعل تبدیل کرد.
2- سرمایهگذاری: همانطور که در ابتدای پروپوزال مطرح شد، اصلیترین پیشران توسعهی اکوسیستمهای نوآوری، سرمایهگذاری خطرپذیر است. هر یک از ابزارهای مطرح شده در بالا نیز، سعی در ایجاد بستری برای سرمایهگذاری دارد. همچنین طبق مطالعات انجام شده، موثرترین حوزه برای توسعه اکوسیستم، سرمایهگذاری لایهی بذری است که معمولا بخشهای خصوصی به علت وجود ریسکهای بالا در آن ورود نمیکنند. در عین حال بیشترین پیچیدگی هم در همین بخش مشاهده میشود که فرآیندهای زمانبر و عمدتا با نرخ بالای شکست در آن مشاهده میشود. از جمله نیازمندیهای مطرح شده در این بخش شامل فرآیندهای حقوقی، فرآیندهای مالی و فرآیندهای اداری می باشد.
3- مدیریت پرتفو: آخرین لایهی زنجیرهی ارزش صنعت سرمایهگذاری خطرپذیر مدیریت پرتفو و ایجاد دستآوردهای لازم از سرمایهگذاری های انجام شده است. اصلیترین عامل پایین بودن بازگشت سرمایهگذاری خطرپذیر در ایران، عدم تجربه و زیرساخت های لازم در این حوزه است. چراکه در کشور ما فرهنگ تبدیل شدن کارآفرینان موفق به سرمایهگذاران خوب تعریف نشده یا کمتر تعریف شده است. به عنوان مثال یک ناشر بزرگ که خود روزی استارتاپی کوچک بوده، لازم است تا تشویق شود که به عنوان یک سرمایهگذار نقدی یا غیرنقدی به فرآیند توسعه اکوسیستم بازگردد و متوجه باشد در بلندمدت این موضوع چه دستآوردهایی برایش دارد. اصلی ترین زیرساخت لازم برای مدیریت پرتفوهای استارتاپی، همراه کردن بزرگان صنعت با کارآفرینان استارتاپی است که در صنعت گیم شامل ناشران بزرگ می شود. اما نکته حائز اهمیت در این خصوص ابزارهای لازم برای مدیریت فرآیند مرتبط با این بخش است. در پرتفوی درنظر گرفته شده در این مجموعه، با وجود بیش از ۷۰ تیم و ۳۰ راهبر، زیرساخت لازم مالی و اجرایی تحت پلتفرمی توسعه پیدا کرده که قابل ارائه می باشد.
متن کامل شیوهنامه جشنواره از طریق لینک زیر قابل دریافت است.
دانلود PDF شیوه نامه